بورس نیوز: با نگاهی به نمودارها و جداول نرخ روزانه طلا می توان به خوبی تداوم روند صعودی قیمت این فلز درخشان را نظاره گر بود. بطوریکه قیمت طلا در حالی طی فروردین ماه محدوده 1460 تا 1475 دلار را برای هر انس تجربه می کرد که در ادامه با افزایش نگرانی ها در بازار بین المللی و تضعیف هرچه بیشتر دلار آمریکا در مقایسه با ارزهای عمده جهان از اواسط اولین ماه تابستان جاری به یکباره این رشد با شدت بیشتری ادامه یافت به شکلی که در عرض کمتر از دو ماه به افزایشی بیش از 366 دلاری دست یافته و نرخ آن از 1483 دلار و 7 سنت در اول جولای (10 تیرماه) به 1850 دلار و یک سنت در 19 آگوست (28 مرداد ماه) سال میلادی جاری رسیده و این در حالی است که پیش بینی می شود رشد طلا در بازارهای جهانی همچنان ادامه دار باشد.
در این میان بازار طلا و به خصوص تقاضا برای خرید سکه بهار آزادی درکشور نیز با تبعیت از نوسانات بازارهای جهانی با رشد قیمت ها روبرو شده که در این بین با توجه به اجرای سیاست های پولی سال 90 و کاهش نرخ سود سپرده های بانکی، برخی بانک ها به منظور ایجاد جذابیت دوباره برای گرایش صاحبان نقدینگی به سپرده گذاری، اقدام به ایجاد و تعریف طرح های متنوع سرمایه گذاری با تبلیغات گسترده کرده اند. یکی از این اقدام ها، طرح سپرده طلا از سوی بانک صادرات ایران است که از 24 اردیبهشت ماه جاری عملیات اجرایی آن در این بانک آغاز و گفته می شود تا کنون با استقبال چشمگیری در جامعه روبرو شده است.
هر چند هنوز آمار دقیقی از میزان سپرده گذاری ها در دست نیست اما با یک حساب سر انگشتی می توان متصور بود که همسو با رشد فزاینده طلا در بازارهای جهانی در دو ماه اخیر، صاحبان حساب سپرده طلا بانک صادرات نیز با سود سرشاری به مراتب بالاتر از سود پرداختی در سیستم بانکی روبرو شده باشند. این در حالی است که با بررسی برخی موارد به نظر می رسد واقعیت چیز دیگری است.
سپرده طلا و چند انتقاد
مشاهدات میدانی خبرنگار ما نشان می دهد نحوه محاسبه نرخ ارز در سپرده طلا بانک صادرات در حال حاضر یکی از مهمترین مشکلاتی است که مورد انتقاد سرمایه گذاران این ابزار قرار گرفته بطوریکه عنوان می شود این بانک در هنگام افتتاح حساب برای متقاضی، نرخ خرید طلا را با محاسبه نرخ روز طلا در بازارهای جهانی و تبدیل آن بر اساس قیمت ارز رایج بین المللی به قیمتی مطابق با نرخ مرجع اعلامی از سوی بانک صادرات به مشتری ارایه می دهد ولی در عوض هنگام بستن حساب نرخ ارز را مطابق نرخ های بانک مرکزی برای مشتری اعمال می کند.
این موضوع دقیقاً همانند خرید و فروش دلار با بانک صادرات می باشد که در یک لحظه دو نرخ برای خرید و فروش ارز وجود دارد. حال آنکه بانک مرکزی ممکن است نرخ خرید و فروش دلار را با قیمت های متفاوتی به بانک صادرات اعلام کرده باشد.
از طرفی در نظر گرفتن توام قوانین ارز در خرید و فروش طلا باعث ایجاد ضررهای هنگفت برخی سپرده گذاران شده بطوریکه گفته می شود به رغم رشد قیمت جهانی طلا، اقدام بانک مرکزی در کاهش فزاینده نرخ دلار در داخل کشور سود سپرده گذاران را به کلی تبخیر نموده است.
افزون بر این بانک صادرات همزمان با افتتاح حساب سپرده طلا در حالی یک درصد از سرمایه متقاضی را بابت کارمزد کسر می کند که در موعد بستن حساب سه درصد از کل سود نهایی را برای خود منظور می کند و حال آنکه در نظر گرفتن کارمزد در این فرایند از نگاه برخی سرمایه گذاران به هیچ وجه در بازار عرف نیست. این در حالی است که گفته می شود بانک خود را تنها در مواقع سودآوری ذینفع می داند و در صورت بروز زیان، جبران تمامی آن بر عهده مشتری است.
در این ارتباط رییس اداره کل سرمایه گذاری، مجامع و سهام بانک صادرات ایران در گفتگو با خبرنگار بورس نیوز، حفظ ارزش داراییهای صاحبان نقدینگی و سپرده گذاران را هدف اصلی ایجاد طرح سپرده طلا از سوی این بانک عنوان می کند و می گوید: سپرده طلا یا طرح حساب جاری بر پایه ارزش طلای بانک صادرات ایران، علاوه بر حفظ ارزش پول با ایجاد ارزش افزوده، ریسک سرمایه گذاران را نسبت به رشد نرخ تورم پوشش می دهد.
مسعود غنی زاده در ادامه با بررسی کم و کیف طرح سپرده طلا بانک صادرات افزود: همانند سایر حساب های ارزی در سیستم بانکی کشور، افتتاح حساب جاری سپرده طلا که یک حساب ارزی می باشد بر مبنای نرخ مرجع ارز از سوی بانک مرکزی صورت پذیرد. با این تفاوت که مطابق با بخشنامه 90/60597 مورخ 90.3.18 اداره کل صادرات بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران کلیه بانک ها بر اساس نرخ های اعلامی روزانه، نرخ ارز را تعیین و در یک نوسان مشخص و مطابق با دستورالعمل های موجود قیمت خرید و فروش ارز را معین می کند که این موضوع تنها مختص به طلا نبوده بطوریکه طی 50 سال گذشته برآورد خرید و فروش ارز در بانک ها مشابه این رویه و با تبعیت از نرخ مرجع بانک مرکزی ارزیابی شده است.
این مقام مسئول با بیان اینکه متصدی بانک از همان ابتدا به متقاضی، شرایط حساب سپرده طلا گوشزد می کند، افزود: از همان ابتدا به مشتریان هشدارهای لازم مبنی بر اینکه حساب سپرده طلاحسابی برای افتتاح و بستن یکروزه آن به منظور دستیابی به اهداف نوسان گیری نیست، تأکید می شود اما در عین حال این نکته نیز گفته می شود که با توجه به سیر صعودی طلا در سالهای گذشته و انتظار برای تداوم آن، حساب سپرده طلا برای دور اندیشان و سپرده گذاران با اهداف بلند مدت بسیار پر بازده خواهد بود.
و ی با بیان اینکه در صورت تثبیت قیمت طلا در یک روز و اقدام مشتری برای افتتاح و بستن توأمان حساب، بروز ضرر و زیان بدیهی خواهد بود، خاطر نشان کرد: در موقع افتتاح حساب، بانک بابت هزینه ای که بابت ورود به بازارهای دنیا و انجام معاملات برای مشتریان یک درصد کارمزد کسر می کند. از طرفی در صورت افزایش قیمت طلا و سود سپرده گذار سه درصد از سود برای بانک لحاظ می گردد لیکن در صورتیکه سپرده گذار از کاهش قیمت طلا متضرر شده باشد بانک از حق خود صرفه نظر می کند.
این مقام مسئول با بیان اینکه مشتریانی بوده اند که از ابتدای سپرده گذاری تا به امروز (حدود سه ماه) نزدیک به 35 درصد بازدهی مثبت را از آن خود کرده اند، افزود: تنها ریسکی که این طرح را مورد تهدید قرار داده اقدام یک هفته ای بانک مرکزی در افزایش یکباره نرخ دلار بود که منجر به نگرانی بخش زیادی از سپرده گذاران شده بود.
طلا در باجه های بانک صادرات
وی از ابلاغ بخش نامه جدید بانک صادرات به تمامی شعب طی یک ماه آینده مبنی به امکان نقل و انتقال فیزیکی طلا از سوی سپرده گذاران خبر داد و افزود: هر چند این امکان بزودی برای مشتریان فراهم خواهد شد اما با توجه به اضافه شدن هزینه های مختلف گمرکی، مالیات و پرداخت ما به تفاوت نرخ بانکی ارز با بازار آزاد، تمرکز بر سپرده برای متقاضیان از صرفه اقتصادی بیشتری برخوردار خواهد بود.
یک خطای فاحش
در عین حال برخی مشتریان در تبدیل اونس طلا به گرم با اشتباهاتی روبرو می شوند که ناشی از بی اطلاعی آنها است چرا که مبنای محاسبه هر انس طلا در بانک صادرات مطابق با بازارهای جهانی برابر با 31.103 گرم می باشد و حال آنکه برخی مشتریان تصور معادل 28.3 گرمی طلا در مقایسه با هر انس آنرا دارند.
غنی زاده از بهینه بودن هزینه های سپرده طلا برای سرمایه گذاران سخن گفت و یادآور شد: بررسی ها نشان می دهدمعاملات سکه طلا در بازار آزاد هزینه های موجود از جمله کارمزد خرید و فروش را به حداقل میزان 15 درصد به سرمایه گذاران تحمیل می کند و حال آنکه با در نظر گرفتن نگاه بلند مدت در سپرده طلا بانک صادرات، این هزینه ها در کمترین مقدار قرار دارد.
ذخیره های طلایی بانک
وی از وجود ذخیره احتیاطی طلا برای پوشش ریسک های غیر منتظره در بانک صادرات خبر داد و در خاتمه افزود: اگر چه در حال حاضر تضمین پرداخت اصل سپرده به مشتری از سوی بانک میسر نگردیده اما با رایزنی هایی که با چند شرکت بیمه انجام گرفته امید می رود با پرداخت کارمزد بیمه از سوی مشتریان سپرده آنها بیمه شود.
بنا بر گزارش بورس نیوز با توجه به شیب صعودی قیمت طلا در بیست سال گذشته و اوج گیری آن در ماههای اخیر و از طرفی بی اعتمادی سرمایه گذاران به وضعیت اقتصادی جهان، فلز گرانبهای طلا به عنوان تنها کالای حفظ کننده ارزش داراییها همچنان مورد توجه صاحبان نقدینگی قرار گیرد که در این بین طرح سپرده طلا بانک صادرات با بکارگیری وجوه مالی و پوشش ریسک سرمایه گذاری سپرده گذاران در بازار های جهانی می تواند به عنوان یکی از گزینه های جذاب برای سرمایه گذاران ریسک گریز در کنار صندوق های سرمایه گذاری در بازار سرمایه معرفی نمود.