ایسنا: تا كلامی با تو سخن نگفته، ایرانی یا افغانی بودنش مشخص نمی‌شود، فارغ از ملیتش، كفش را خوب واكس می‌زند، خوب هم تعمیر می‌كند، دستمزدی كه مطالبه می‌كند هم منصفانه است، كنار بند كفش و قوطی‌های واكس و فرچه و برس، چند بسته خوش‌رنگ و جذاب كه نشان فارسی ندارد، نگاه را جذب می‌كند.

كفش‌های واكس خورده و براق را با لذت می‌پوشم و در حالی كه واكسی به‌دنبال باقیمانده پول می‌گردد، یكی‌ از بسته‌های خوش‌رنگ را به‌خیال آنكه بوگیر كفش است برمی‌دارم و می‌گویم، این چنده، به‌جای باقی پول؟ مرد نگاهی به بسته و به من می‌اندازد و به سرعت بسته را از دستم می‌گیرد و پانصد تومانی را به من برمی‌گرداند و می‌گوید: این به‌ درد شما نمی‌خورد!

سال‌های نه‌چندان دور، در كنار دست هر افغانی كه به شغلی مشغول بود، یا در جیب اكثر مردان آفتاب‌سوخته‌ای كه هركدام یك گاری را به‌همراه یكی دو پسر بچه ملبس به لباس بلوچی در خیابان تیموری شیراز هل می‌داد، بسته‌هایی را می‌شد، پیدا كرد كه به آن ناس می‌گفتند، ماده‌ای مخدر اما سبك كه اغلب مردان شرقی! چه پاكستانی، چه افغان و حتی بلوچ، آن را به‌جای سیگار استفاده می‌كردند.

اما امروز بسته‌ها، شكیل‌تر با برچسب و باركد، در هر سوپرماركت و فروشگاه مواد غذایی یا حتی دكه‌های فروش مطبوعات، همان دكه‌هایی كه در كنار بیسكویت، آدامس، سیگار و تنقلات، گاهی چند روزنامه و مجله و ... آنچه كه مطبوعات گفته می‌شوند هم می‌فروشند، دیده می‌شود و طرفدارانی هم دارد، طرفدارانی كه بچه شهرستانی‌ها، اكثریت‌شان را تشكیل می‌دهند.

مار خوش‌خط و خال مخدرها حالا قبح خود را از دست داده و به‌راحتی در هر نقطه‌ای از فارس و ایران یافت و مصرف می‌شود، آنقدر كه در مراسم‌های عروسی و عزا، جوانان به‌جای نخ‌های سیگار، به یكدیگر تعارف می‌كنند تا هر كس به‌اندازه كیل خود، قدری از آن را پشت لب بالا، بین لب و لثه قرار داده و برای ساعتی از هر آنچه تعلق پذیرد، آزاد شود!

این محصول غربی كه این روزها و با حضور پررنگ‌تر غربی‌های دلسوخته در عراق و افغانستان و در منطقه خاورمیانه، رواج بسیاری در بازار ایران پیدا كرده، نام‌های تجاری مختلفی دارد، اما نام اصلی آن "پان" است.

به گزارش ایسنا، مسوول شورای عالی پیشگیری و درمان اعتیاد دانشگاه علوم پزشكی نیز حالا بر حضور این میهمان ناخوانده و استقبال شایان توجه ایرانی‌ها از او، صحه گذاشته و به‌نوعی این حضور ملموس را تایید می‌كند، جایی كه خبر از تلاش برای اجرای طرح ممنوعیت ورود این قبیل محصولات غربی‌زاده شرقی پذیردر استان پهناور فارس كه سال‌های سال است پنجه در پنجه غول مواد مخدر و مافیای قدرتمند آن دارد، سخن به میان می‌آورد.

دكتر رامین افشاری در حاشیه برگزاری كارگاه آموزشی كارشناسان پیشگیری سازمان‌ها و نهادهای فارس به خبرنگاران گفت: طرحی تحت عنوان "پایان پان" مورد تایید و تاكید تمام كارشناسان و فعالان پیشگری و مبارزه با اعتیاد سازمان‌ها و نهادهای مختلف در استان فارس قرار گرفته است.

افشاری در توضیح پیرامون پان، گفت: این ماده هم مانند سیگار و حشیش است، دارویی مخدر كه استعمالی آسان دارد و به‌عنوان دروازه آشنایی افراد خصوصا جوانان با سایر مواد مخدر و دنیای اعتیاد، شناخته می‌شود.

مسوول شورای عالی پیشگیری و درمان اعتیاد دانشگاه علوم پزشكی شیراز با بیان اینكه طرح پایان پان از ابتدای آبان‌ماه رسما در فارس كلید می‌خورد، افزود: سهولت دسترسی، ارزان بودن و مقبولیت اجتماعی بالا نسبت به سایر مواد اعتیادآور، زمینه استقبال بیشتر از این ماده را فراهم كرده و بی‌تردید در مستعدسازی افراد برای استعمال و استفاده از سایر مخدرها، بسیار تاثیرگذار است.

این مقام مسوول تصریح كرد: متاسفانه این ماده در بسته‌های زیبا و شكیل و در با طعم‌های مختلف، معمولا به‌عنوان خوشبو كننده دهان استفاده، به‌فروش رسیده و استفاده می‌شود و نام‌های تجاری BT، Beat ، غنیش و ... داشته، در سوپرماركت‌ها ، دكه‌ها و سیگار فروشی‌های سیار عرضه می‌شود.

افشاری گفت: براساس آخرین برنامه ستاد مبارزه با مواد مخدر كشور، كارشناسان پیشگیری سازمان‌ها و نهادهای مختلف طی 3 دوره آموزش مقدماتی، ‌میانه و پیشرفته با هدف پیشگیری از اعتیاد در كشور، آموزش می‌بینند.

وی افزود: در فارس نیز این دوره‌های آموزشی برگزار شده كه تاكنون 120 كارشناس از سازمان و نهادهای مختلف در دوره‌های مقدماتی و میانی به مدت 80 ساعت آموزش‌های لازم را دریافت كرده‌اند.

افشاری اضافه كرد: در كارگاه برگزار شده در شیراز، نمایندگان تمامی سازمان‌های عضو شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر در استان فارس و 75 نفر از آموزش‌دیدگان دوره‌های پیشگیری از اعتیاد، به‌عنوان كارشناس پیشگیری از اعتیاد به منظور ارایه آموزش به گروه‌های مختلف در مراكز محل فعالیت خود، با هدف كنترل ماده اعتیادآور پان، آموزش دیدند.

وی با اشاره به اینكه این ماده مشابه ماده "ناس" است كه از تركیب تنباكو و آهك به دست می‌آید، گفت: پیشنهادهای شركت كنندگان در خصوص اجرای طرح " پایان پان" به صورت شفاهی و كتبی دریافت شد تا با جمع‌بندی نهایی، برنامه عملیاتی اجرای این طرح تهیه شود.

افشاری افزود: پس از تصویب این برنامه در شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر استان، به تمامی دستگاه‌ها ابلاغ خواهد شد و بدین ترتیب از اول آبان ماه سال جاری این طرح از طریق سازمان‌های بهزیستی، دانشگاه علوم پزشكی شیراز، آموزش و پرورش، قوه قضاییه، نیروی انتظامی، صدا و سیما، اربابان جراید، شهرداری‌ها، سازمان تبلیغات اسلامی، اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی، تربیت بدنی، فنی و حرفه‌ای، اتحادیه صنوف و سایر سازمان‌ها، اداره‌ها و نهادها به‌صورت هماهنگ و همصدا اجرایی می‌شود.

این مقام مسوول خاطرنشان كرد: تا ابتدای آبان ماه، آموزش و اطلاع رسانی مناسب در مورد ماده "پان" ارایه می‌شود و با شروع آبان، ورود "پان" به استان فارس ممنوع اعلام و با توزیع كنندگان و فروشندگان آن برخورد قانونی می‌شود.