اضطراب جدایی یا ترس از تنهایی یکی از مورد بحث ترین مشکلات رفتاری در سگ ها محسوب می شود. علائم آن شامل: پارس و ناله های بی دلیل، جویدن مخرب، دفع در مکانهای نامناسب و دیگر خرابکاریهایی که سگ در زمان تنهایی و جدا شدن از صاحب انجام می دهد. تمام این اقدامات در نتیجه اضطراب و ترس از تنها ماندن صورت می گیرد و سگ قبل از اینکه صاحبش او را ترک کند یعنی زمانی که شما، تصمیم به خارج شدن از منزل را دارید سگ متوجه شده و حالات اضطراب در او نمایان می گردد. اما سوء رفتارها در 15 تا 45 دقیقه پس از خارج شدن صاحب رخ می دهد.

قبل از خارج شدن صاحب از منزل سگی که دچار اضطراب تنهایی است به دنبال شما دائما از این اطاق به آن اطاق در حرکت است و تمام تلاشش را برای لمس شما انجام می دهد، تا مانع خروجتان از منزل گردد.
سگی که دچار چنین اختلال رفتاری است نیاز به آموزش جدی دارد تا با تمرینات مداوم حساسیت زدایی برایش ایجاد گردد.
برای سگ هایی که دچار موارد حاد اضطراب تنهایی هستند دارو درمانی توصیه می شود، اما این روش باید آخرین راه حل محسوب شود.
اضطراب جدایی یک اختلال رفتاری است که باعث وحشت سگ در زمان تنها ماندن در خانه می شود. سگ در هنگام ترک شدن به اندازه ای در این وحشت غرق می شود که تمایل پیدا می کند به حیوانی مخرب تبدیل گردد!
دیوانه وار پارس می کند ، وسایل شخصی شما را سرقت می کند و یا آنها را می جود. هنگامی که شما به منزل بر می گردید وقتی شاهد چنین منظره ای هستید اصلا عجیب نیست که از کوره در رفته و عصبانی شوید. اما اجازه ندارید در این شرایط سگ را مورد تنبیه قرار بدهید چون این وضعیت همان اندازه که برای شما ناراحت کننده است برای سگ نیز استرس زا می باشد.
خبر خوبی که برای شما داریم این است که روشی وجود دارد که با استفاده از آن می توانید به کاهش اضطراب سگ خود کمک کنید که به آن (حساسیت زدایی نظام مند) گفته می شود. در این روش به سگ اجازه می دهید که به تدریج برای تنها ماندن در منزل و دور شدن از شما آماده گردد.
روش کاهش اضطراب جدایی در سگ ها به روش حساسیت زدایی نظام مند:

1_ از بین بردن بی حوصلگی سگ
اغلب افراد خستگی و بی حوصلگی طبیعی سگ را با بی حوصلگی ناشی از اضطراب جدایی اشتباه می گیرند. زیرا هر دو دارای علائم رفتاری مشابهی مانند جویدن مخرب و پارس کردن بیش از حد است. اما تفاوت این دو نوع بی حوصلگی در این است که نوع طبیعی آن را می توان با افزایش ورزش و تحریک ذهنی روزانه در سگ ها برطرف ساخت در صورتی که این راهکارها برای بی حوصلگی که به علت اضطراب جدایی ایجاد می شود کم تاثیر یا کلا بی اثر است. سعی کنید میزان پیاده روی روزانۀ سگ را افزایش دهید، زمان بیشتری را صرف بازیهایی همچون پرتاب فریزبی و یا جستجو و پیدا کردن توپ با سگ کنید. اگر بی حوصلگی طبیعی دلیل اصلی پارس و جویدن مخرب باشد، شما باید بعد از انجام این روش ها شاهد تغییرات زیادی در رفتار سگ خود باشید. اگر هیچ یک از این راهکارها نتیجه بخش نبود، شما باید مراحل زیر را برای درمان اضطراب جدایی سگ خود دنبال کرده و آنها را مورد امتحان قرار دهید.
2_ تغییر الگوی رفتار های ثابت
بسیاری از ما یک الگوی رفتاری مشخص را قبل از ترک منزل دنبال می کنیم مانند: به صدا درآمدن زنگ ساعت، دوش گرفتن، لباس پوشیدن، آرایش کردن، قرار دادن کت بر روی صندلی، برداشتن کلید ها، پوشیدن کفش و قدم برداشتن به سمت در..
بیاد داشته باشید سگ ها این روند را حفظ می کنند و با آن کاملا آشنا می شوند و همین امر باعث می شود که سگ از شروع اولین مرحله (به صدا درآمدن زنگ ساعت) دچار اضطراب شوند چون می دانند که شما تصمیم به ترک آنها را دارید. یعنی قبل از اینکه سگ تنها شود وارد اضطراب تنهایی می گردد و شما دقیقا زمانی که سگ در اوج وحشت تنهایی قرار دارد او را ترک می کنید و با ترس هایش رها می کنید و این باعث می شو که سگ صاحب خود را دلیل اصلی این ترس ها بداند و بعد از خارج شدن شما تصمیم بگیرد که به وسایل شما آسیب برساند و کارهایی که می داند باعث ناراحتی شما می شود را برای تلافی انجام دهد!
برای جلوگیری از وقوع این اضطراب و این اختلالات رفتاری، شما باید در برخی از رفتارهای روزانه خود تغییراتی ایجاد کنید. به رفتارهای همیشگی خود که قبل از ترک منزل انجام می دهید توجه کنید و در روند آنها تغییراتی ایجاد کرده و آنها را به صورت تصادفی در طی روز انجام دهید. به عنوان مثال اگر هر روز با صدای زنگ ساعت از خواب بیدار می شوید، در طی روز چند بار ساعت را کوک کنید تا صدای زنگ آن خارج از زمان ترک منزل به گوش سگ برسد، اگر همیشه قبل از خارج شدن از منزل کلید ها را بر می دارید در طی روز بارها کلید ها را برداشته و جلوی تلوزیون بنشینید و یا کت خود را روی صندلی قرار داده و سپس غذای سگ را در اختیارش قرار دهید.
با انجام این روش در عرض چند هفته سگ شما دیگر این رفتارها را نشانه ای برای خروج شما از منزل نمی داند و از حالات اضطرابش کاسته می شود.
3_ انجام ندادن رفتارهای افراطی در زمان خروج و ورود
بسیاری از سگ ها به همان اندازه که شما منزل را ترک می کنید دچار اضطراب می شوند تقریبا به همان انداره از بازگشت شما به منزل نیز دچار اضطراب می شوند!
این فرایند اغلب به علت رفتارهای افراطی صاحب قبل از خارج شدن و بعد از داخل شدن به منزل است. برخی از صاحبان رفتاری به شدت دوستانه و محبت آمیز نشان می دهند و همین باعث می شود احساس دلتنگی در سگ بیشتر شود و برخی دیگر رفتاری به شدت تند و خشن نشان می دهند چون سگ مانع از خارج شدنشان می شود و یا در زمان بازگشت به منزل خرابکاری هایی انجام داده و یا پارس می کنند. متاسفانه این رفتارها می تواند اضطراب سگ را افزایش دهد. برای جلوگیری از این اضطراب بهترین راهکار، این است که صاحبان هیچ گونه رفتاری (چه خوب و چه بد) قبل از خروج و چند دقیقه بعد از ورود به منزل نشان ندهند. شما با نشان ندادن حالت خاصی در زمان ورود و خروج به سگ یاداوری می کنید که این رفت و آمدن ها واقعا هیچ اتفاق مهمی نیست.
در مواردی که اضطراب جدایی در حد متوسطی باشد این اعمال می تواند به اندازۀ کافی در کاهش اضطراب سگ موثر باشند. با این حال در موارد شدیدتر شما نیاز دارید تا روش های دیگری را مورد آزمایش قرار دهید.
4_ تنهایی طولانی مدت به علت دوری راه و کار شما
برطرف کردن اضطراب جدایی شدید، نیاز به کار و زمان زیاد دارد. این مرحله می تواند بسیار وقت گیر باشد و نیاز به یک تعهد واقعی از طرف صاحبان سگ دارد. هنگامی که روند آموزش آغاز می شود، مهم است که تا زمان برطرف شدن کامل اضطراب جدایی، هرگز سگ برای مدت طولانی تنها رها نشود. این روند می تواند چندین هفته طول بکشد، بنابراین ممکن است نیاز باشد چند روزی در منزل بمانید، پرستار حیوانات خانگی استخدام کنید و یا سگ را در یک پانسیون قرار دهید تا زمانی که مراحل آموزش به صورت کامل طی شود.
هنگامی که شما با یک برنامه ریزی مشخص، مطمئن شدید که سگ در روند آموزش هرگز تنها نخواهد ماند، وقت آن می رسد که آموزش را شروع کنید. زمان آموزش در هر جلسه 30 دقیقه است و بعد از مرحلۀ سوم آموزش، یک ساعت افزایش پیدا می کند.
در مرحله اول، شما فقط چند ثانیه از دید سگ خارج می شوید و دوباره وارد محیط سگ می گردید. سپس چند دقیقه در کنار سگ قرار گرفته زمانی که حیوان حالتی آرام پیدا کرد دوباره از محیط خارج می شوید. (در این مرحله اصلا سگ را نوازش نکرده و هیچ رفتار هیجان انگیزی از خود نشان نمی دهید) این روند تا زمانی ادامه پیدا می کند که بعد از خروج شما از محیط در سگ هیچ نشانه ای از اضطراب دیده نشود. نشانه هایی مانند نفس نفس زدن، سرازیر شدن آب از دهان، لرزیدن، ناله کردن و غیره. در این مرحله زمان تنها ماندن سگ نباید به بیشتر از 30 ثانیه افزایش پیدا کند.

در مرحلۀ دوم، مقدار زمانی تنها ماندن سگ افزایش پیدا می کن، این زمان نباید بیشتر از یک دقیقه شود. شما هنگامی می توانید زمان تنها ماندن سگ را افزایش دهید که هیچ نشانه ای از اضطراب جدایی دیده نشود. در این مرحله زمان تنها ماندن سگ نباید به بیشتر از 5 دقیقه افزایش پیدا کند.

در مرحلۀ سوم، زمان تنها ماندن سگ 45 دقیقه می شود و در طی آموزش زمان تنهایی سگ به یک ساعت افزایش پیدا می کند. اگر شما قادر باشید که هر روز یک ساعت و یا بیشتر از زمان خود را به تمرین این آموزش با سگ اختصاص دهید، اضطراب سگ شما در عرض چند هفته تا حد زیادی بهبود می یابد.
در صورتی که شما تمام این راهکارها را بکار بردید و نتوانستید اضطراب تنهایی را در سگ خود از بین ببرید حتما باید با دامپزشک مشاوره داشته باشید تا در صورت لزوم با تجویز دارو و یا معرفی رفتارشناس سگ به شما کمک کنند.

مربی تربیت سگ: سارا رنجبر