صفحه-نخست » تکنولوژی

خبرآنلاین: از خیلی جهات، فناوری‌های موبایل از برادران کامپیوتری خود نشات گرفته‌اند. مثلا کاربری ای‌میل آی‌فون مشابه ای‌میل‌کلاینت کامپیوترهای اپل است. در حقیقت دنیای موبایل نسخه مینیاتوری دنیای دسک‌تاپ است، یعنی همان دنیا، منتهی در ابعاد کوچک‌تر.

ولی دنیای موبایل دیگر دنباله‌روی صرف کامپیوترهای دسک‌تاپ نخواهد بود. کامپیوترها هر روز کوچک‌تر می‌شوند؛ در حالی که همتایان موبایل آنها (موبایل‌های هوشمند و تبلت‌ها) در حال رشد هستند. از آنجا که سیستم‌عامل‌های این ابزارها اکنون نُرم جدید بازار هستند، می‌توانیم انتظار داشته باشیم که جنبه‌های مشخصی از سیستم‌عامل‌های دسکتاپ‌ها و لپتاپ‌ها از این نورسیده‌ها تقلید کنند، یعنی درست عکس روندی که تاکنون وجود داشت.

به گزارش تکنولوژی‌ریویو، این گذار هم‌اینک در حال وقوع است. سیستم‌عامل Mac OS X Lion اپل، اپ‌استور، کاربری‌های تمام صفحه، و حرکات چندلمسی را به امکانات خود اضافه کرده است. علاوه بر این، اپل به تازگی اعلام کرده که یک گردهمایی بزرگ از تولیدکنندگان نرم‌افزار در ماه ژوئن / خرداد برگزار خواهد کرد و در جریان آن «از آینده سیستم‌عامل‌های MAC و iOS پرده‌برداری خواهد کرد».

دیگر شرکت‌ها هم مسیر مشابهی را در همگرایی سیستم‌عامل‌های خود طی می‌کنند. با وجود این‌که اندروید (برای موبایل) و کروم (برای لپتاپ) تفاوت‌های مشخصی دارند، به ادعای اریک اشمیت مدیرعامل سابق گوگل، «به رغم این‌که به نظر می‌رسد آنها دو سیستم عامل کاملا مجزا هستند، مشابهت‌های زیادی بین آنها وجود دارد و در نهایت از این هم نزدیک‌تر خواهند شد».

سیستم‌عامل WebOS اچ‌پی که با خرید پالم در اختیار این شرکت قرار گرفته، برای کاربرد موبایل طراحی شده، ولی بر روی لپتاپ‌ها و دسکتاپ‌ها هم عرضه خواهد شد. از شواهد موجود چنین برمی‌آید که ویندوز 8 نیز مسیر مشابهی را طی کند.

مایکل داهلین، استاد علوم کامپیوتر در دانشگاه تگزاس می‌گوید: «چنین به نظر می‌رسد که سیستم‌عامل‌های کامپیوتر از سیستم‌عامل‌های موبایل تاثیر بپذیرند و مرزهای بین این دو نیز هرروز کم‌رنگ‌تر شوند. امروز به جایی رسیده‌ایم که مرزهای بین سیستم‌عامل‌های تلفن‌های هوشمند و لپتاپ‌ها هر روز باریک‌تر می‌شود و در مواردی مانند سازگاری و ساختار هسته‌ها، این مرز به باریکی یک مو رسیده است».

این روند چیز جدیدی در تاریخ فناوری نیست. ولی در مورد سیستم‌عامل‌های موبایل و کامپیوتر، داهلین عقیده دارد که یک فاکتور دیگر نیز در تسریع آن نقش دارد: «محاسبه ابری. ابر بخشی از چیزی است که قرار است همگرایی بین سیستم‌عامل‌های موبایل و سیستم‌عامل‌های دسکتاپ را امکان‌پذیر سازد». اکنون که داده‌های یک کاربر الزاما در ابزاری مشخص متمرکز نیست، سازندگان چنین احساس می‌کنند که از آنها انتظار می‌رود دسترسی به داده‌ها را از هر ابزاری به راحتی فراهم کنند و در برخی موارد، همزمان روی چند دستگاه این کار را انجام دهند.

کدام یک از ویژگی‌های موبایل را باید در لپتاپ‌ها و دسکتاپ‌ها فراهم کرد؟ گفته می‌شود که اپل و دیگر سازندگان، در حال کار بر روی برخی از این ویژگی‌ها هستند: نمایشگرهای لمسی، واسط‌های کاربری چند تماسی، استفاده بیشتر از تشخیص صدا و چند مورد دیگر. محدودیت‌های جدید ابزارهای موبایل منجر به نوآوری‌های خاص خود شد و تجربیات امروزین ما را از آنها شکل داد؛ انتظار می‌رود که بعد از این ما بتوانیم این تجربیات را در کامپیوترهای خود هم تکرار کنیم. این مسئله، فرم‌های سنتی این ابزارها را به تغییر واداشته است. داهلین، با اشاره به الگوهای چندتماسی بر روی لپتاپ‌های اپل می‌گوید: «یک مربع کوچک ده سانتی‌متر در ده سانتی‌متری، جای موس را گرفته است».

ولی تمام دانشمندان کامپیوتر در مورد تاثیر فناوری‌های موبایل بر دسکتاپ‌ها مطمئن نیستند. سانجیو بهاتیا، دانشمند کامپیوتر از دانشگاه سنت‌لوئیز میسوری می‌گوید: «تصور شخص من این است که با دو چیز کاملا متفاوت روبرو هستیم. من نمی‌توانم همان کاری را که با کامپیوتر خود انجام می‌دهم با گوشی همراهم هم تکرار کنم». دست‌کم این‌که صفحه نمایش موبایل خیلی از مانیتور کامپیوتر کوچک‌تر است. بنا به چندین دلیل مشخص دیگر (مانند کمبود حافظه و توان پردازشی)، یک کامپیوتر دسکتاپ همواره با یک موبایل تفاوت دارد. بهاتیا در مورد اینکه محاسبه ابری بتواند آن‌گونه که دیگران پیش‌بینی می‌کنند بر زندگی ما غالب شود نیز بدبین است. تعداد بی‌شماری از پرسش‌های جدی بی‌پاسخ وجود دارند؛ مسائل قانونی، حریم خصوصی، امنیتی، و مواردی از این دست.

بهاتیا انکار نمی‌کند که به احتمال زیاد برخی از نوآوری‌های مرتبط با تجربیات کاربری از دنیای موبایل فراتر بروند. «اگر چیز خوبی در سیستم عامل موبایل وجود داشته باشد که بتواند یک مشکل را در کامپیوترها حل کند، من قطعا از آن استفاده خواهم کرد».

برتون میلر، دانشمند کامپیوتر از دانشگاه ویسکانسین اشاره می‌کند که خیلی از سیستم‌عامل‌های کامپیوتر و موبایل هم‌اکنون هم زیرساخت‌های مشابهی دارند. او می‌گوید: «در درون، iOS عملا همان MAC OS X است. تفاوت فقط در لایه‌های بیرونی است که واسط‌های گرافیکی آشنا را فراهم می‌کند و بارگذاری و اجرای کاربری‌های متعدد را کنترل می‌کند». آندروید گوگل از لینوکس مشتق شده، درست مانند دیگر سیستم‌عامل‌های این شرکت. به ادعای او گروه‌های سیستم‌عامل در شرکت‌های مختلف، «به تمرکز بر روی مسائل پایه‌ای طراحی ادامه می‌دهند». کاربر نهایی احتمالا تاثیر این اقدامات را احساس نخواهد کرد، مگر این که تغییرات طراحی به سطوح بالاتر بروند؛ واسط گرافیکی. او می‌گوید: «لایه‌های بالایی (هسته سیستم‌عامل)، بخشی هستند که برای مشتریان جذاب هستند».

ولی اگر کاربران با سرعت بیشتری ابزارهای خود را تغییر دهند و استفاده گسترده‌تری از محاسبات ابری داشته باشند، در آن صورت به نظر می‌رسد که تصور داهلین از یکی شدن سیستم‌عامل‌ها، محتمل‌ترین خروجی ممکن باشد. داهلین می‌گوید: «اگر ما این کار را به درستی انجام دهیم، در آن صورت کاربران مجبور نخواهند بود که داده‌های خود را بین ابزارها جابجا کند و در مورد جای آنها نگرانی نداشته باشند. این امر باید به طور شفاف اتفاق بیفتد. در نظر بگیرید که می‌خواهید چگونه در مورد یک ابزار فیزیکی فکر کنید. این یک پنجره به داده‌های شما است، ولی الزاما داده‌های شما نیست».