رفتار شناسي در حيوانات
اطر ده هر ن\اىي مشخصات خاص خوى را ىارى ولي به هر حال هر سگي از لحاظ رفتار شناسي به صورت منفرد مورد بررسي قرار مي گيرد بعضي سگ ها خيلي سركش و خود سر هستند و بايستي به صورت قابل ملاحظه اي مورد توجه قرار گيرند و برخي هم خيلي مطيع و سر به راه هستند. هر دوي اين ها مي توانند به خوبي تربيت شوند اما نحوه برخورد با انها متفاوت است.
به طور كلي مهم نيست كه سگ شما از جه نژادي است، بلكه مهمتر آن است كه چه عادت هايي دارد و به چه ميزان قابليت تربيت پذيري از خود نشان مي دهد.
گوش به فرمان و فرمان پذيري
سگ هايي كه حس كنجكاوي زيادي دارند راحت تر تربيت مي شوند، زيرا اين حس طبيعي باعث مي شود به حركات مردم و رفتارهاي اجتماعي توجه زيادي كنند و به دقت به دستوراتي كه به آنها داده مي شود توجه كنند و عكس العمل پاسخ هاي خود را نيز به دقت بررسي مي كنند. اين نوع از سگ ها بهتر از سگ هاي كاملا مطيع و ترسو تربيت مي شوند.
سگ هاي گستاخ
بعضي از سگ ها بدون توجه به نژادشان طبيعتي گستاخ دارند و به طور طبيعي جنسيت آنها در ميزان تربيت پذيريشان به طور چشمگيري تاثير دارد. به طور مثال سگ هاي اخته شده و ماده ها در بين فصول جفت گيري فرمان پذير تر هستند. در صورتي كه سگ هاي نر، اخته نشده تمايل زيادي به پرخاش گري و تمرد از دستورات تربيتي دارند و به طور كلي آنها خيلي سخت فرمان پذير مي شوند.
مكر و حيله
تعدادي از سگ ها در حقيقت با نمايش فرمان پذيري بر صاحبان خود مسلط مي شوند به طوري كه خواسته هاي خود را با نوعي كرنش از صاحب خود طلب مي كنند. به عنوان مثال ممكن است يك سگ خود را به پاهاي صاحبش بچسباند و با اين كار از او درخواست كند تا ا ورا بغل نمايد. اين سگ ها روش هاي مختلفي براي به كرسي نشان دادن اهداف خود دارند.
به شدت سلطه پذير
وقتي كسي به اين نوع از سگ ها نزديك مي شود انها با حالت خيره شدن در چشم او نگاه مي كنند و دم خود را بين پاها جمع مي كنند و به روايتي از ترس در خود فرو مي روند.
پريشاني
اغلب سگ ها علاقه زيادي دارند تا با همنوعشان بازي كنند و عده اي از آنها در اين شرايط نشان مي دهندكه مطيع صاحبان خود نيستند . اين گونه از سگ ها در حقيقت خوب تربيت نشده اند.
فرمان بردار نامطمئن
اين گونه سگ ها نسبت به برخي از دستورات ممكن است پاسخي سر در گم و نامطمين از خود نشان دهند و در حالت شك و ترديد باقي بمانند. در مواجه با اين گونه رفتارها حتما در هنگام تربيت يادتان باشد نبايستي از دستورات سخت گيرانه و خشونت آميز استفاده كنيد.
سلسله مراتب
يك سگ بايد از همه افراد يك خانواده فرمان شنوي داشته باشد، به طوري كه هر يك از اعضاء خانواده اگر اگر به او فرماني دهند بايد بدون ترديد انجام دهد.
يادگيري هاي اوليه
رفتار يك سگ متاثر از عادات خانوادگي وي است. مادر و خواهر و برادر.
براي مثال اگر مادري براي جلب توجه پارس كند توله هايش هم به پيروي از وي پارس مي كنند. رفتار يك سگ در فاصله زماني 3 تا 12 هفتگي كامل مي شود و بهترين زمان باي تربيت شدن در سن حدود 8 هفتگي مي باشد در اين فاصله بايستي او را در معرض تجربيات گوناگون قرار داد تا آمادگي لازم را براي ماه هاي آتي كه در واقع تربيت تكميلي كه همانا تربيت تشويقي هم ناميده مي شود پيدا كند.
ديدن مردم
بايد براي توله ها شرايطي ايجاد كرد كه افراد زيادي را ببيند و با انها اشنا شوند. براي اين هدف با اجازه دامپزشك انها را به اماكن عمومي و هر جايي كه ممكن است ببريد و اجازه دهيد با سگ ها و حتي افراد ديگر بازي كنند.
كنجكاوي هاي فردي
بازي با اسباب بازي ها باعث تحريك مثبت ذهني و جسمي توله ها مي شود. اسباب بازي هايي كه ترجيح مي دهند در اختيارشان بگذاريد و حتي مي توانيد انها را به عنوان جايزه در مراحل تربيتي در اختارشان قرار دهيد.
تكامل رفتارهاي اجتماعي
بهترين سن براي اموزش رفتارهاي مناسب اجتماعي بين سگ ها با همنوعان خود و انسان ها زير 4 ماهگي مي باشد. تربيت توله ها و اموزش اداب اجتماعي به انها مي تواند توانايي هاي يك سگ را براي فرمان برداري از دستورات محدود كند. قبل از گرفتن يك سگ هر چه مي توانيد درباره عادات قبلي وي اطلاعات جمع كنيد.
جايزه دادن در روند آموزش
هنگامي كه سگ شما به يك دستور عمل مي كند بايد هميشه به او هميشه به او يك پاداش مناسب بدهيد و آن مي تواند يك نوازش محبت آميز با استفاده از كلمات احساسي آرامش دهنده باشد.
توله ها نبايد به انجام كاري عادت كنند و تكرار زياد عملي هنگام يادگيري باعث مي شود در آينده در مواجهه با نا امني و ترس همان را تكرار نمايند.
برگرفته از نشريه نسخه
دكتر احمد باهري